Bir Umeå Macerası / Bölüm I - Hej ! ~ Kendi Halinde ve Hafiften Optimist

Hej !

Kuzeyden, biraz kuzeyden.
İsveç'in Umeå isimli şehrinden herkese merhaba.
1 yıl önce, çoğu üniversite öğrencisi gibi Erasmus olayına başvurduğum günlerde önümde Avrupa'dan birçok şehir ve birçok seçenek vardı. İngilizcemin çok yüksek seviyelerde olmaması nedeniyle tercihimi çok iyi İngilizce konuşabildikleri bilinen İsveç'ten yana kullandım. Dezavantajlarım, gideceğim şehrin Avrupa'ya uzak, soğuk, küçük ve sakin olması. Avantajlarım ise şehrin tam bir öğrenci şehri olması, üniversitenin kaliteli olması ve İsveç'in yüksek yaşam standartlarıydı. Klişe erasmus öğrencisi gibi o şehirden bu şehire koşamayacağım belliydi. Nisan'a kadar kar ile yaşayacak olmanın, İstanbul'un o yoran temposundan sonra belki biraz da dinlenebilmenin ve en önemlisi de bir gün canlı olarak Kutup Işıkları'nı(Aurora Borealis) görme şansının cazibesiyle çıkıverdim yola.

Sayılı günler çabuk geçer misali 2 hafta önce bugün(18 Ocak) İstanbul'dan Stockholm Arlanda Havalimanına indim. Arlanda havalimanı Stockholm şehir merkezinden biraz uzakta yapılmış. Havalimanında bavullarımı alıp Norwegian havayollarının Umeå uçuşu için beklemeye başladım. Arlanda havalimanında dikkatimi çeken ilk şey sessizlik, sakinlik oldu. Bağıran yok çağıran yok koşan yok. Atatürk havalimanı dış hatlardaki her milletten vatandaşın dahil olduğu insan trafiği Arlanda'da mevcut değil. Bavullarımı Umeå uçuşu için teslim edecekken check-in/bagaj teslim olayının bizden çok farklı olduğunun farkına vardım. Çok güzel bir sistem yapılmış. Öncelikle makineden biniş kartınızı ve bagaj barkodlarınızı alıyorsunuz. Sonra bagaj barkodlarını bagajınıza güzelce yapıştırıyorsunuz. Sonrasında da bagajlarınızı özel bir makineye barkodunu okutarak teslim ediyorsunuz. Teslim ederken makine bagajın kilosunu ölçüp sınırı geçip geçmediğinizi de kontrol ediyor bu arada. Bagajı da teslim ettikten sonra güvenlikten kontrolünden geçip uçağıma bindim. Dikkatimi çeken şey İsveç'te yurtiçi uçuşlarda bizdeki gibi kimlik sorulmaması oldu. 1 saatlik Stockholm-Umeå uçuşumun en sevdiğim yani uçak içinde Wi-Fi hizmeti sunmaları oldu. Bizim Türk Hava Yolları aynı hizmeti sadece okyanus ötesi uçuşlarında veriyor ve yurtiçinde neden veremediği konusunda da mırın kırın ediyor. Bak işte adamlar 1 saatlik uçuşa bal gibi uydudan bağlantı yaptırmış.

Umeå havalimanı minik, şirin bir havalimanı. Havalimanından üniversiteye geçip yurt işlemleri vs. halledip kendimi yolun yorgunluğuyla odama attım efendim.

Nedir, necidir bu Umeå ?

İsveççe'de üzerinde yuvarlak olan a'lar o/ö gibi okunuyor. Dolayısıyla Umeå, u-me-o veya u-me-ö gibi okunuyormuş. Umeå, Vikipedi'nin bize verdiği bilgilere de dayanarak İsveç'in kuzey bölgesindeki en gelişmiş şehri oluyor. Özellikle barındığı üniversitesi ve 30.000 civarı öğrencisi şehri ayakta tutan en önemli faktör. Ayrıca Umeå, 2014'te Riga ile birlikte Avrupa Kültür Başkenti olmuş. Bu sayede şehirde bir çok etkinlik düzenlenmiş, şehre hareket gelmiş. Şehrin merkezine Vasaplan deniliyor. Vasaplan çok da uzun sayılmayan bir cadde ve ara sokaklardan oluşsa da alışveriş için ihtiyacınız olan birçok mağazayı barındırıyor.

Vasaplan

REX

Vasaplan'ın ortasında REX adında şehrin simgelerinden gece kulübü/restauarant olarak hizmet veren tarihi bir bina bulunuyor. Şehrin ortasından da şu zamanlarda donmuş vaziyette olan bir nehir geçiyor. İsveç'li arkadaşımla yaptığım şehir turunda donmuş nehirde yürünebilir mi diye sorduğumda kendisi buz tabakasının bu günlerde çok kalın olduğunu ama yine de yürümenin tehlikeli olabileceğini söyledi.

Donmuş nehir

Soğuk Sanki, Soğuk Galiba, Evet Soğukmuş

Umea Hava Durumu

Umeå'da kış ekim aylarında başlıyor nisan'a kadar sürüyor. Dolayısıyla şu günlerde heryer fazlasıyla bembeyaz. Vardığımdan sonraki 1-2 gün kar yağmamış ve yerdeki buz tabakası kendini iyice belli etmişti. Öyle ki yollar kaldırımlar vs. her yerde belli bir kalınlıkta buz sürekli olarak kalıyor. Eğer 2-3 gün taze kar yağmazsa etraf buz pistine dönüyor ve yürümek için farklı taktikler geliştirmeniz ve yavaş olmanız gerekiyor. Geldiğim ilk hafta 3-4 dez düşme tehlikesi yaşadım ama sadece 1 kez ufak ve hasarsız bir düşüş oldu :) İkinci hafta ise kar etkisini göstermeye başladı. Kar yağdığı sürece yerler yumuşak kalıyor ve yürümeniz kolaylaşıyor.

Hergün beni okula götüren güzel manzaralı yol

Umeå'da toplu ulaşım olarak sadece otobüsler var. Otobüs biletleri 6 lira civarı. Otobüsler hiçbir şekilde nakit kabul etmiyor. Ya bir yerden aylık kart alacaksınız, ya mobil uygulamadan kredi kartınızla ödeyeceksiniz ya da otobüsün içindeki pos cihazından kartınızla ödeceyeceksiniz. Şehirde çoğu insanın ve öğrencinin bisikleti var. Bisiklet kullanımı çok yaygın. Karda bisiklet mi olur derseniz gayet de olurmuş. Herkes sorunsuz kullanıyor gördüğüme göre. Ben de şu günlerde bir bisiklet alabilmek için fırsat kovalıyorum.

İsveç'te neredeyse herkes akıcı şekilde İngilizce konuşabiliyor. Bunun nedeni de İngilizce'yi 6 yaşında öğrenmeye başlamalarıymış yine İsveç'li arkadaşımın söylediğine göre. Maşallah diyelim.

Umeå Universitet

Umeå Üniversitesi gerçekten çok iyi imkanlara sahip, modern bir okul. 2014'te World Uni Rankings'te 50 yaşından küçük en iyi 100 üniversite arasında 39.sırada kendileri.

Bkz. http://www.timeshighereducation.co.uk/world-university-rankings/2014/one-hundred-under-fifty

Çok büyük olmayan ancak öğrencilerin gerek sosyal gerek ise akademik olarak faydalanabilecekleri bir çok şeye sahip kampüs.

Marketler, marketler, marketler

Umeå'da süpermarketler insanların yaşamının bir parçası olmuş. Çoğu insan yemeğini kendi hazırlıyor. Galiba bu yüzden de marketlerde gıda anlamında bizden daha çok çeşitliliğe sahipler. Restoranlar fazla tercih edilmiyor. İsveç'in genelinde böyle mi bilmiyorum ama restoranların eve servis olayı diye birşeyi yok. Misal gece 2'de canınız pizza mı çekti, gireyim de bi yemeksepetinde göz atayım diyemiyorsunuz, çünkü öyle bir şey yok. Alacağınız şeye göre değişse de genel olarak gıda Türkiye'ye göre pahalı. Marketlerdeki meyve ve sebzeler çok kaliteli ve ona göre fiyatlandırılmış. Pratik olmak isteyenler için herşeyi hazırlanmış paketli donmuş yiyecekler var. Alıyorsunuz üstündeki ambalajı açıyorsunuz, atıyorsunuz mikrodalgaya 8 dakikada yemeğiniz hazır.

Swedish Olmak

İnsanları genel olarak sakin, açık tenli ve sarışın. Daha önce de söylediğim gibi neredeyse herkes akıcı şekilde konuşabilecek derecede İngilizce biliyor. Yine İsveç'li arkadaşımın düşüncesine göre İsveç'liler pek fazla konuşmayan, her daim kendini güvende hissetmek isteyen insanlarmış. Ancak bugüne kadar tanıştıklarım,her ne kadar bir Türk kıpır kıpırlığında olmasa da, gayet sıcak insanlar.

Açık sözlü olmak gerekirse İsveçli erkekler uzun boylu, sarışın, yakışıklı arkadaşlarımız. Buradan "Johan Elmander" abimize selam olsun !

"Soğuk ülkenin kızı güzel olurmuş" ve "güzel kız=iskandinav kızı" gibi klişelerin doğru/yanlış oluşu ile ilgili düşüncelerim tam olarak netleşmedi. O yüzden fikirlerim netleşirse bir sonraki yazıda bu konuda detaylı bir şekilde yazarım. Beyler beklemede kalın ;)

Mini bilgiler
*İsveç saati Türkiye saatinden 1 saat geride
*1 SEK(İsveç Kronu) = 0.28 TL
*McDonalds'da standart BigMac menü 60 SEK(yaklaşık 17 TL)
*Şehir şebekesindeki su içilmeye hazır şekilde arıtılmış. Dolayısıyla muslukluklardan dilediğinizce su içebiliyorsunuz.
*1 Şubat gündoğumu 08.15 , günbatımı 15.30. Her gün gündoğumu 3-4 dk geriye günbatımı da 3-4 dk ileriye gidiyor ve günler uzuyor. Şu an 7 saat gündüz, Mayıs'a doğru 18 saat civarı gündüz olacak.

Ve Aurora !

Ölmeden önce yapmak istediğim 100 şey arasında olan( öyle bir liste yok, lakin olsaydı listede olurdu) kutup ışıkları, şüphesiz ki Umeå yı seçmemdeki en önemli nedenlerden. Gel gelelim ki bu Aurora'ları yakalamak hiç de düşündüğüm kadar kolay değilmiş. 1.5 yıldır burada olup göremeyen de var, 5 ayda çok kez gören de. Hava durumu gibi günlük Aurora etki seviyesini gösteren tahminler var. Görebilmek için ışığın etki seviyesinin fazla olması lazım. Bu seviyenin fazla olduğu günler ayda 1-2 kez oluyor. Ayrıca havanın tamamen bulutsuz,t ertemiz olması, şehir ışıklarının olmadığı karanlık bir yerde olmanız ve kuzey yönündeki görüşünüz geniş olması gerekiyor. Umeå da bu iş için en uygun yer şu an donmuş olan Nydala gölü imiş. Mesela geçtiğimiz pazar aurora seviyesi fazlaydı ve hava bulutsuzdu. Arkadaşlar akşam Nydala gölüne gittiler ama birden sis bastırdı ve hiçbir şey göremeden geri döndüler. Biraz da şans işi. Ne diyim, tez vakitte yakalarım inşallah !

Geçen 2 haftada en çok vapura binip Boğaz'ı seyretmeyi özledim galiba.

Karlı bir Umeå akşamından Türkiye'ye selamlar.

Bölüm II, yakında.